Op een zonnige dinsdagochtend wandel ik de Doelenstraat in Almelo in. Een karakteristiek historisch straatje, al net zo inspirerend als de binnenkant van het pand waar ik een kijkje ga nemen: het huiskamermuseum van Hermien de Bruijn-Franken. Even later zitten we samen aan een grote eikenhouten tafel midden in het kleine museum. Door de grote ramen kijken af en toe nieuwsgierige voorbijgangers naar binnen. En dat is precies de bedoeling want iedereen is hier welkom voor een persoonlijke rondleiding door Hermien. Zij heeft in haar leven een grote collectie aan voorwerpen uit Papua verzameld. Grotendeels gekocht van stichtingen die de opbrengst gebruiken voor projecten in Papua. Ze kiest er bewust voor om deze collectie in te zetten voor meer bekendheid over Papua, een land dat al jong haar interesse wekt.
Zaadje geplant
Het eerste zaadje wordt al geplant wanneer Hermien als klein meisje het zendingsboekje ‘Kiki, het Papoeameisje’ krijgt van haar tante. Een aantal jaren later studeert Hermien geschiedenis in Utrecht. De koloniale geschiedenis van ons land heeft haar interesse. Haar eindscriptie schrijft ze dan ook over voormalig Nederlands Nieuw-Guinea. Ze brengt vele uren door in archieven en interviewt diverse mensen. Het brengt haar zelfs op het pad van haar man en grote liefde, een Nieuw-Guinea veteraan.
Met haar interesse groeit ook haar verzameling aan literatuur en voorwerpen uit Papua. Hermien heeft contact met veteranen en koopt diverse spullen van stichtingen in Nederland. Zij gebruiken de opbrengst veelal voor de financiering van projecten en studiebeurzen in Papua zelf.
Van collectie naar museum
Het idee om de collectie om te zetten naar een eigen museum, begint zo’n vijf jaar geleden met een oproep van het Stedelijk Museum in Almelo. Men is voor een nieuwe tentoonstelling op zoek naar unieke particuliere verzamelingen. Hermien meldt zich en zo krijgt een aantal voorwerpen uit haar Papua-collectie een prominente plek in het Stedelijk Museum. Na afloop van de tentoonstelling besluit Hermien om de voorwerpen niet terug naar huis te brengen, maar in een eigen museum onder te brengen. Ze wil de collectie inzetten voor meer bewustwording over de actuele situatie in Papua, en dit vergeten hoofdstuk van de Nederlandse geschiedenis.
Hermien wil de collectie inzetten voor meer bewustwording over de actuele situatie in Papua, en dit vergeten hoofdstuk van de Nederlandse geschiedenis.
Binnen een kijkje nemen
En zo geschiedde: het museum herbergt inmiddels boeken, houtsnijwerk, gebruiksvoorwerpen, foto’s en meer. Het is een compacte ruimte van ongeveer 50 vierkante meter. De okergele en groene wanden laten het bruine hout van het houtsnijwerk goed uitkomen. De ruimte voelt aan als een compleet geheel, met in elke hoek en kast een bewuste samenstelling van objecten, foto’s en boeken. Zelfs de stoelen waarop we zitten zijn bekleed met stof met paradijsvogels erop. Naast een museaal gedeelte, is er ook een kleine galerie. Daar hangt nu kunst van de Almelose kunstenares Gertie Bijkerk. Zij maakte nieuwe werken, geïnspireerd door het materiaal-, kleur- en vormgebruik van het Papoea-erfgoed in het museum.
In het huiskamermuseum van Hermien is iedereen welkom voor een persoonlijke rondleiding.
Een goed gesprek
Hermien vertelt dat veel bezoeken beginnen bij de tafel waaraan we samen zitten. Daarop staat een wereldbol, zodat ze kan laten zien waar Papua precies ligt. Het leidt tot boeiende, persoonlijke gesprekken met zowel bezoekers die niks weten van Papua, als mensen die er wel mee bekend zijn. Die gesprekken zijn voor Hermien erg belangrijk. Want de beeldvorming van de voorwerpen die ze hier laat zien, begint en eindigt met haar persoonlijke band met Papua. Ze is zich er goed van bewust dat het verhaal dat hier verteld wordt over Papua, er één vanuit haar eigen perspectief is.
Ben je nieuwsgierig geworden? Het huiskamermuseum is jouw bezoek meer dan waard, van harte aanbevolen!
Auteur & foto’s: Vera Wesseling
Het huiskamermuseum is met name op vrijdagmiddag en zaterdagmiddag te bezoeken, of op afspraak. Neem bij interesse contact op via info@papuadalamhatiku.nl.
Ben je luisteraar van onze audioreeks ‘Sporen van Papua’? Dan hoor je nog meer over dit bijzondere initiatief. In aflevering 7 legt Hermien in eigen woorden uit hoe het huiskamermuseum tot stand is gekomen.
Hermien is ambassadeur van Stichting Hapin – Papua Support Foundation. In ruim vijftig jaar tijd steunden zij honderden projecten en duizenden studiebeurzen in Papua.
